ดูแลแผลถลอกอย่างไรไม่ให้ติดเชื้อ

เคยสงสัยกันไหม? ว่าถ้าเราเป็นแผลถลอก เราควรใช้อะไรล้างแผลเพื่อให้แผลหายเร็วและลดโอกาสการติดเชื้อ จะใช้แอลกอฮอล์ฆ่าเชื้อดีไหม? หรือน้ำเกลือปราศเชื้อ? หรือจะใช้น้ำเปล่าล้างแผลดี? เรามาดูกันว่าถ้าเราหกล้ม มีแผลถลอกเลือดไหลนิดๆ เราควรใช้อะไรล้างแผลดี

1. การใช้น้ำเปล่าล้างแผล

น้ำถูกใช้ในการล้างทำความสะอาดมานานหลายศตวรรษ แต่น้ำเปล่ามีความเข้มข้นน้อยกว่าเลือดและน้ำในร่างกาย ดังนั้นถ้าใช้น้ำเปล่าล้างแผล จึงมีโอกาสที่ทำให้เซลล์บริเวณแผลเกิดการบวมน้ำและเซลล์แตกได้จากแรงดันออสโมติก

2. การใช้แอลกอฮอล์ล้างแผล 

แอลกอฮอล์มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อ เพราะทำลายโปรตีนในเนื้อเยื้อ ทำให้แผลแสบร้อน ระคายเคือง แผลหายช้า ดังนั้น ถ้าจะใช้แอลกอฮอล์กับแผล ควรใช้สำหรับเช็ดรอบๆ แผล ไม่ให้เข้าไปที่เนื้อเพื่อลดโอกาสการเกิดแผลติดเชื้อจากเชื้อโรคที่อยู่รอบๆ ปากแผล เช่นใช้เช็ดผิวหนังก่อนฉีดยา หรือก่อนการผ่าตัด

3. การใช้น้ำเกลือล้างแผล

น้ำเกลือล้างแผลเป็นสารละลายที่เหมาะที่สุด เพราะน้ำเกลือมีความเข้มข้นเท่ากับน้ำในร่างกาย ไม่ดึงน้ำออกจากเซลล์ และไม่ทำให้เซลล์บริเวณแผลบวมหรือแตก นอกจากนั้นน้ำเกลือไม่ทำลายเนื้อเยื่อ และไม่ทำให้เกิดอาการแพ้อีกด้วย

แต่การเลือกล้างแผลด้วยน้ำเกลือ ควรเลือกใช้ให้ถูก หลายคนคิดว่าสามารถนำน้ำผสมกับเกลือแกงแล้วนำมาล้างแผลได้ แต่จริงๆ แล้วเป็นเรื่องที่ไม่สมควรเพราะว่าเราไม่รู้ว่าเกลือแกงนั้นสะอาดเพียงพอ หรือมีสิ่งสกปรกขนาดเล็กอยู่หรือไม่ และความเข้มข้นของเกลือพอเหมาะหรือไม่ ดังนั้นควรจะต้องใช้น้ำเกลือปราศจากเชื้อ มีโซเดียมคลอไรด์ 0.9% เท่านั้น เพื่อทำความสะอาด ลดโอกาสแผลติดเชื้อ และไม่ทำลายเนื้อเยื่อที่แผล

สรุปแล้ว เราสามารถใช้น้ำทั้ง 3 ชนิดกับแผลได้ แต่น้ำทั้ง 3 ชนิดนี้ใช้คนละที่ ตามขั้นตอนด้านล่าง

• น้ำเกลือใช้ล้างทำความสะอาดบาดแผลทั่วไป ใช้ชะล้างฝุ่นผง สิ่งสกปรก หรือคราบดิน ออกจากแผลได้
• น้ำเปล่า ใช้ในกรณีที่ไม่สามารถหาน้ำเกลือล้างแผลได้ เพื่อล้างฝุ่นหรือสิ่งสกปรกรอบๆ แผล (หากน้ำเข้าแผลอาจจะทำให้แผลแสบระคายเคืองได้)
• แอลกอฮอล์ใช้เช็ดรอบๆ ปากแผล เพื่อกำจัดแบคทีเรียรอบๆ แผล

ที่มาข้อมูล:

• https://www.nursingtimes.net/clinical-archive/tissue-viability/fact-file-wound-cleansing-sterile-water-or-saline-27-02-2007