ช่วงที่อากาศเปลี่ยนแปลงแบบนี้ เป็นเรื่องไม่แปลกที่จะเห็นคนที่บ้านหรือที่ทำงานมีอาการเป็นหวัดคัดจมูกหรือมีน้ำมูกไหลให้เห็นบ่อยๆ แม้ว่าอาการคัดจมูกจะเป็นสิ่งที่มีประโยชน์ต่อกระบวนการช่วยเหลือตัวเองของร่างกาย เนื่องจากต้องขจัดไวรัสหรือแบคทีเรียออกไปให้เร็วที่สุดโดยการผลิตสารคัดหลั่งหรือน้ำมูกออกมา แต่กระบวนการนี้ก็ทำให้เกิดความอึดอัดแก่ผู้ป่วยเองไม่น้อยเลย นอกจากนั้น ยังอาจสร้างความรำคาญแก่คนรอบข้างได้อีกด้วย
ดังนั้น เป้าหมายของการดูแลตนเองคือ ทำให้เรารู้สึกสบายขึ้นโดยการทำให้อาการคัดจมูกบรรเทาลง เช่น การสั่งน้ำมูกบ่อยๆ หรือการใช้กระดาษทิชชู่เช็ดน้ำมูกอยู่เรื่อยๆ แต่วิธีเหล่านี้ นอกจากจะทำให้เกิดอาการข้างเคียง เช่น เยื่อบุโพรงจมูกบวมหรืออักเสบแล้ว เชื้อโรคอาจแพร่กระจายได้ง่ายขึ้น หากการกำจัดกระดาษทิชชู่หลังการใช้ทำได้ไม่ดีพอ
วิธีบรรเทาอาการคัดจมูกต่างๆ เช่น สูดดมยาหอมระเหย หรือสูดดมไอน้ำจากการต้มสมุนไพร เช่น ตะใคร้หรือหัวหอมแดง ก็ช่วยบรรเทาได้ในระดับหนึ่ง แต่ไม่สามารถขจัดสารคัดหลั่งได้ทันที วิธีเดียวที่ทำได้ทั้ง 2 อย่างเลยก็คือ “การล้างโพรงจมูก” ด้วยน้ำเกลือ
น้ำเกลือที่ว่า ก็คือน้ำเกลือทำความสะอาดชนิดปราศจากเชื้อแบบขวด ที่หาซื้อได้ตามร้านขายยาทั่วๆ ไป มีลักษณะใส ไม่มีกลิ่น แต่มีรสเค็มเล็กน้อย ซึ่งมีส่วนผสมของโซเดียมคลอไรด์ 0.9% ทำให้มันมีส่วนผสมใกล้เคียงกับน้ำหล่อเลี้ยงในเซลล์ของร่างกาย จึงช่วยไม่ให้ระคายเคืองโพรงจมูก น้ำเกลือจะช่วยชะล้างสารคัดหลั่งหรือน้ำมูกออกไปได้ทันที นอกจากจะช่วยให้หายสะดวกขึ้นแล้ว ยังป้องกันเยื่อบุจมูกไม่ให้อักเสบเรื้อรังอีกด้วย
อุปกรณ์สำหรับเตรียมล้างจมูก
1. ไซรินจ์และจุกล้างจมูก
2. น้ำเกลือ 0.9% โซเดียมคลอไรด์ปราศจากเชื้อ
วิธีล้างจมูก
ใช้ไซรินจ์ดูดน้ำเกลือ โน้มตัวไปข้างหน้า “กลั้นหายใจ ก้มหน้า อ้าปาก” ค่อยๆ ฉีดน้ำเกลือเข้าโพรงจมูก น้ำเกลือจะไหลเข้าไปในโพรงจมูกและไหลออกทางรูจมูกอีกด้านหนึ่ง ค่อยๆ สั่งน้ำมูกและน้ำเกลือที่ค้างอยู่ออกมาเบาๆ
