อาการท้องเสีย คือเมื่อมีอุจจาระเหลวเป็นน้ำหลายครั้งต่อวัน ภาวะนี้โดยทั่วไปจะหายไปภายในหนึ่งถึงสองวันโดยไม่มีการรักษาพยาบาล โดยอาการท้องเสียต่อกันเป็นเวลา 4 สัปดาห์ถือเป็นอาการท้องเสียเรื้อรัง
สาเหตุสำคัญของการที่เด็กท้องเสีย คือสุขลักษณะของอาหารที่ไม่ดีพอในเด็กที่มีอายุต่ำกว่า 5 ปี เช่นน้ำที่ไม่สะอาดและอาหารปนเปื้อน ในประเทศกำลังพัฒนา เด็กอายุต่ำกว่า 3 ปีมีแนวโน้มที่จะมีอาการท้องเสีย 3 ครั้งต่อปี ท้องเสียแต่ละครั้งทำให้เด็กขาดน้ำและสารอาหารที่จำเป็นสำหรับการเจริญเติบโต
ทั่วโลก โรคท้องเสียเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับสองในเด็กอายุต่ำกว่า 5 ปี โดยคร่าชีวิตเด็กประมาณ 760,000 คนในแต่ละปี
อะไรทำให้เกิดอาการท้องเสีย?
มีหลายสาเหตุของอาการท้องร่วง ที่พบมากที่สุดคือการติดเชื้อไวรัส
จะป้องกันการเด็กท้องเสียได้อย่างไร?
- การล้างมืออย่างเหมาะสม เพื่อลดการติดเชื้อ แนะนำให้ล้างมือก่อนทานอาหารทุกครั้ง
- การจัดการอาหารอย่างปลอดภัยเป็นวิธีที่ดีที่สุด ให้ลูกน้อยทานอาหารปรุงสุก ทำความสะอาดภาชนะให้สะอาดก่อนทาน และเลือกน้ำดื่มที่ปลอดภัย
จะทำอย่างไรถ้าลูกท้องเสีย?
- เด็กทานนมแม่ : ให้ลูกทานนมอย่างพอดี ไม่ปั๊มนมเก็บไว้ทานวันหลัง
- เด็กทานนมขวด : เปลี่ยนมาชงนมด้วยน้ำสเตอไรล์ หรือ sterile water เพราะเป็นน้ำที่ปราศจากเชื้อโรคต่างๆ 100%
- เด็กทานอาหารบด : ถ้าต้องบดอาหารให้ลูกทาน ให้ใช้น้ำสเตอไรล์ผสมแทนน้ำต้มสุก เพราะเป็นน้ำที่สะอาด ไม่มีเชื้อโรค
เด็กอาจจะขาดน้ำจากการท้องเสีย : ให้ผสมเกลือแร่ให้ลูกทาน แต่ควรใช้น้ำสเตอไรล์ เพราะเป็นน้ำที่สะอาดที่สุด
อะไรคือสัญญาณของการขาดน้ำ?
- ปัสสาวะน้อยลง สังเกตได้เมื่อพ่อแม่ต้องเปลี่ยนผ้าอ้อมน้อยกว่าปกติ
- กระหายน้ำ
- ร้องไห้แล้วไม่มีน้ำตา
- ผิวแห้ง ปากแห้ง
- หัวใจเต้นเร็วขึ้น
ถ้าลูกท้องเสีย เมื่อไหร่ควรจะพาไปหาหมอ?
- ลูกอายุน้อยกว่า 6 เดือน
- ลูกปวดท้องมาก และปวดขึ้นเรื่อยๆ
- ลูกอาเจียนเป็นเลือด
- ลูกไม่ยอมดื่มน้ำ เป็นเวลา 4-6 ชม.
- ลูกท้องเสียและไข้ขึ้น
- ท้องเสียต่อกันเป็นเวลา 1-2 อาทิตย์
ที่มาข้อมูล:
- https://www.who.int/en/news-room/fact-sheets/detail/diarrhoeal-disease
- https://www.rxlist.com/sterile-water-drug.htm
- https://bmjopen.bmj.com/content/3/1/e001504