PM 2.5 ฝุ่นละอองขนาดเล็กที่ต้องป้องกัน

PM ย่อมาจาก Particulate Matter หรือ ฝุ่นละอองที่สามารถแบ่งได้เป็น 3 ขนาด คือ PM 2.5 หรือฝุ่นละเอียด (fine particle) มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางตามพฤติกรรมการเคลื่อนที่ของฝุ่นในกระแสอากาศ (aerodynamic diameter) เล็กกว่า 2.5 ไมครอน PM 10 ซึ่งเป็นฝุ่นละอองที่มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางเล็กกว่า 10 ไมครอน และฝุ่นหยาบ (coarse particle) ซึ่งมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางตั้งแต่ 10 ไมครอน ถึง 25 ไมครอน

PM 2.5 เป็นฝุ่นละอองขนาดเล็กกว่า 2.5 ไมครอน สามารถเทียบขนาดอย่างง่ายๆ คือ ขนาดประมาณ 1 ใน 25 ของเส้นผ่านศูนย์กลางของเส้นผมมนุษย์ PM 2.5 จัดเป็นฝุ่นละเอียดจึงทำให้ขนจมูกของมนุษย์ไม่สามารถกรองได้ อีกทั้งยังมองไม่เห็นด้วยตาเปล่า PM 2.5 มาจากแหล่งกำเนิด 2 กลุ่ม คือ กลุ่มที่ 1 เรียกว่า แหล่งกำเนิดปฐมภูมิ (primary particle) เป็นแหล่งกำเนิดตามธรรมชาติ จากฝุ่นละอองดินที่ฟุ้งปลิวจากพื้นดินหรือจากพื้นที่เกษตรกรรม ไฟป่า และ กลุ่มที่ 2 แหล่งกำเนิดทุติยภูมิ จากการเผาไหม้เชื้อเพลิงทำให้เกิดฝุ่นควัน การใช้เชื้อเพลิงฟอสซิลจากโรงไฟฟ้า โรงงานอุตสาหกรรม การก่อสร้าง การเผาขยะมูลฝอยและการเผาในที่โล่ง PM 2.5 สามารถลอยอยู่ในอากาศได้เป็นวันถึงหลายสัปดาห์และลอยไปไกลจากแหล่งกำเนิดได้ถึง 100 – 1,000 กิโลเมตร ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับปัจจัยที่มีผลต่อระยะทางและเวลา ได้แก่ 1) ความเร็วลม 2) ความกดอากาศ 3) ความชื้น 4) สภาพอากาศ 5) แหล่งกำเนิดฝุ่นละออง และ 6) ขนาดของฝุ่น และเมื่อ PM 2.5 มีการแพร่กระจายเข้าสู่ทางเดินหายใจ กระแสเลือด และแทรกซึมสู่อวัยวะต่าง ๆ ของร่างกาย จึงเป็นการเพิ่มความเสี่ยงทำให้เกิดเป็นโรคเรื้อรังและมะเร็งได้

การจัดการ PM 2.5 ที่เหมาะสมที่สุดและเกิดประสิทธิภาพที่สุด คือ ลด PM 2.5 จากแหล่งกำเนิด ควบคุมหรือลดการเผาในที่โล่ง จำกัดหรือหาทางเลือกอื่นแทนการใช้ดีเซล ซึ่งเป็นแนวทางจัดการที่ส่งผลกระทบต่อวิถีชีวิตของประชาชนอีกทั้งความเป็นอยู่และเศรษฐกิจ ดังนั้นแนวทางจัดการจึงต้องอาศัยความร่วมมือจากภาครัฐและภาคประชาชนร่วมกัน เพื่อสามารถแก้ไขปัญหามลพิษทางอากาศอย่างยั่งยืน

เราสามารถป้องกัน PM 2.5 เบื้องต้นได้โดยการใส่หน้ากากอนามัย ทำความสะอาดโพรงจมูกด้วยการล้างจมูกจากน้ำเกลือฉลากเขียวที่มีความเข้มข้น 0.9%  ที่ช่วยชะล้างฝุ่นละออง เชื้อแบคทีเรีย และสารก่อภูมิแพ้ ทำให้โพรงจมูกชุ่มชื้น ช่วยให้หายใจสะดวกขึ้น